Пошук

Архіепіскап Гомельскі і Жлобінскі Сцяфан прыняў удзел у прэзентацыі навуковага выдання «Стараабрадцы на Гомельшчыне (1918-1991 гады). Дакументы і матэрыялы»

17 сакавіка 2018

Архіепіскап Гомельскі і Жлобінскі Сцяфан прыняў удзел у прэзентацыі навуковага выдання «Стараабрадцы на Гомельшчыне (1918-1991 гады). Дакументы і матэрыялы», арганізаванага сумесна з Дзяржаўным архівам Гомельскай вобласці і Царкоўна-гістарычнай камісіяй Гомельскай епархіі. Мерапрыемства адбылося 14 сакавіка, у Дзень праваслаўнай кнігі і ў рамках Года малой радзімы, у цэнтральнай гарадской бібліятэцы імя А. І. Герцэна.

Выхад у друк гэтай кнігі — безумоўна, значная падзея ў гісторыі рэгіёну. Пра гэта гаварылася ў прывітальных прамовах кандыдата эканамічных навук В. С. Сяліцкага і першага намесніка начальніка галоўнага ўпраўлення юстыцыі Гомельскага аблвыканкама Д. В. Кухарава.

На працягу некалькіх стагоддзяў Гомельшчына была тэрыторыяй устойлівага кампактнага пражывання прадстаўнікоў розных канфесій. Аднак тэма стараверства ў Гомельскім рэгіёне не так шырока прадстаўлена ў гістарычнай літаратуры, хоць і прываблівае спецыялістаў. Таму выданне навуковага характару выклікала жывы інтарэс не толькі ў навуковых, музейных работнікаў, архівістаў, студэнтаў-гісторыкаў, святароў, але і вельмі многіх гараджан, якія цікавяцца сваімі вытокамі і гісторыяй сваёй малой радзімы. Актавая зала цэнтральнай бібліятэкі, дзе праходзіла прэзентацыя, была перапоўнена.

Таксама на прэзентацыі зборніка прысутнічалі: старшыня Царкоўна-гістарычнай камісіі Гомельскай епархіі архімандрыт Амвросій (Шаўцоў), благачынны Гомельскай гарадской акругі протаіерэй Ігар Альшанаў, старшыня Камісіі па кананізацыі святых Гомельскай епархіі протаіерэй Аляксандр Лапушанскі, насельнік Мікольскага мужчынскага манастыра ў Гомелі архімандрыт Сава (Мажука), увесь аўтарскі калектыў і прадстаўнікі рэдакцыйнай калегіі выдання на чале з дырэктарам Дзяржаўнага архіва Гомельскай вобласці П. М. Чорным.

З прывітальным словам да прысутных звярнуўся архіепіскап Гомельскі і Жлобінскі Сцяфан. Ён адзначыў важнасць навуковых даследаванняў у дадзенай галіне, у тым ліку наступных, і падзякаваў складальнікаў за прадстаўленую шырокай аўдыторыі магчымасць пазнаёміцца з тэмай стараверства на Гомельшчыне. Уладыка Сцяфан таксама зацікавіўся адным з гістарычных і архітэктурных аб'ектаў на тэрыторыі вёскі Мільча, на які звярнуў увагу аўдыторыі ў ходзе свайго выступлення кандыдат гістарычных навук А. Д. Лебедзеў. Гаворка ідзе пра рэшткі варот Пакроўскай стараверскай царквы, якія захаваліся, але паступова руйнуюцца. Архіепіскап адзначыў, што падобныя гістарычныя аб'екты павінны ахоўвацца дзяржавай і рэстаўрыравацца, важна захаваць рэшткі брамы. Прысутныя пагадзіліся з архіпастырам.

Зборнік дакументаў і матэрыялаў «Стараабрадцы на Гомельшчыне (1918-1991 гг)» выдадзены ў Мінску выдаўцом А. М. Янушкевічам ў 2017 годзе абмежаваным накладам у 300 асобнікаў.

Над зборнікам працавалі кандыдат гістарычных навук, дацэнт кафедры гісторыі Беларусі УА «Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Ф. Скарыны» В. П. Пічукоў (выданне выйшла пад яго рэдакцыяй), намеснік дэкана па выхаваўчай рабоце, кандыдат гістарычных навук, дацэнт кафедры гісторыі Беларусі УА «Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Ф. Скарыны» А. Д. Лебедзеў, загадчык аддзела інфармацыі, публікацыі і выкарыстання дакументаў Дзяржаўнага архіва Гомельскай вобласці З. А. Александровіч, ганаровы архівіст Беларусі М. А. Алейнікава.

У рэдакцыйную калегію ўвайшлі начальнік галоўнага ўпраўлення юстыцыі Гомельскага аблвыканкама В. В. Макарэвіч, дырэктар Дзяржаўнага архіва Гомельскай вобласці П. М. Чорны, адказны складальнік А. Д. Лебедзеў.

Аўтары-складальнікі, кандыдат гістарычных навук В. П. Пічукоў і кандыдат гістарычных навук А. Д. Лебедзеў, увялі прысутных у тэму, распавялі пра працу над зборнікам і аб яго асаблівасцях.

У зборнік увайшло 212 дакументаў, галоўным чынам з фондаў Дзяржаўнага архіва Гомельскай вобласці, таксама былі выкарыстаны дакументы Дзяржаўнага архіва грамадскіх аб'яднанняў Гомельскай вобласці і Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусь, матэрыялы з друкаваных крыніц.

Зборнік дакументаў суправаджаецца дадаткам «Сведкі эпохі», які ўключае вытрымкі з этнаграфічнага нарыса І. Абрамава «Стараабрадцы на Ветцы» (Санкт-Пецярбург, 1907), успаміны Е. Е. Рубцова, ганаровага жыхара Гомеля (1986), якія знаходзяцца на захоўванні ў ДУ «Музей гісторыі горада Гомеля», а таксама апытальныя лісты старавераў — жыхароў Гомельскай вобласці з асабістых архіваў складальнікаў зборніка.

Вусныя ўспаміны відавочцаў, запісаныя ў апытальных лістах, паведамляюць каштоўныя звесткі пра побыт і ўклад жыцця гомельскіх старавераў савецкага перыяду.

Было адзначана, што аўтары-складальнікі зборніка не навязваюць чытачу сваё бачанне агульнай карціны стараверства на Гомельшчыне ў савецкі час, каб удумлівы чытач, абапіраючыся на гістарычныя дакументы, сфарміраваў сваё ўяўленне.

Зборнік змяшчае шырокі даведачны апарат: імянны і геаграфічны паказальнікі, тэрміналагічны слоўнік, каментары, бібліяграфію, прадстаўлены таксама пералік дакументаў і пералік архіўных фондаў.

Ілюстрацыйная частка зборніка змяшчае фатаграфіі і факсімільныя копіі дакументаў з Дзяржаўнага архіва Гомельскай вобласці, ДУ «Музей гісторыі горада Гомеля», Беларускага дзяржаўнага архіва кінафотафонадакументаў і асабістых архіваў.

На прэзентацыю былі запрошаны гараджане, чые ўспаміны ляглі ў аснову раздзела «Сведкі эпохі». Усім удзельнікам гэтага праекта дырэктар Дзяржаўнага архіва Гомельскай вобласці П. М. Чорны ўручыў падарункавыя асобнікі кнігі, атрымалі кнігу і прадстаўнікі музеяў і бібліятэк.

Прэзентацыя кнігі прайшла ў нязмушанай і добразычлівай атмасферы дзякуючы зацікаўленай аўдыторыі і майстэрству вядучага — кандыдата багаслоўя протаіерэя Аляксандра Лапушанскага.

Асобнік зборніка з аўтографамі аўтараў-складальнікаў будзе захоўвацца ў музеі аўтографа цэнтральнай гарадской бібліятэкі імя А. І. Герцэна і стане даступны яе чытачам.

Гомельская епархія / Church.by